Bron: Parlementaire vraag van Vera Jans aan Minister Beke - 28 mei 2021
Vlaanderen kent verscheidene instellingen ter ondersteuning van patiënten met geestelijke gezondheidsproblemen, elk met eigen methodieken en specialisaties. Zo zijn er in de zogeheten tweede lijn onder andere de centra voor geestelijke gezondheidszorg (CGG’s), psychiatrische afdelingen van een algemeen ziekenhuis (paaz’s), gespecialiseerde psychiatrische ziekenhuizen (PZ’s), initiatieven beschut wonen (BW’s) en psychiatrische verpleegtehuizen (pvt’s).
Overzichten van de meest voorkomende diagnoses geven aan dat er binnen de verschillende sectoren wel gegevens beschikbaar zijn, maar dat de data soms moeilijk te vergelijken zijn (zowel over de tijd heen als tussen sectoren). Het is dus belangrijk om de registratie binnen de verschillende sectoren op elkaar af te stemmen, een doelstelling die tevens is opgenomen in de beleidsnota Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding 2014-2019:
Minister Beke: “Om meer evidence based practices te ontwikkelen binnen een geestelijke gezondheidszorg waarin de cliënt/patiënt centraal staat, is het van belang te weten welke gebruiker met welke zorgnoden en -vragen op welk moment welke zorg bij de verschillende sectoren en voorzieningen heeft gekregen. Met een betrouwbare en intersectorale registratie in de geestelijke gezondheidszorg willen we daaraan tegemoetkomen. Daarbij is het de bedoeling tot een stroomlijnen te komen van het beleid inzake diagnostiek over welzijns- en zorgsectoren heen. Hierbij worden de noden, capaciteitsvraag en behandelmogelijkheden verder in kaart gebracht. We bouwen onder andere verder op de verwezenlijkingen binnen het Beleidsplan Autisme.”
Beleidsvoering binnen de geestelijke gezondheidszorg kan niet enkel gestoeld zijn op basis van de meest voorkomende diagnoses. Naast de diagnose zijn er veel andere belangrijke elementen die het beleid sturen, zoals behandelduur en zorgzwaarte, afstemming van zorgvraag- en aanbod (zowel betreffende het aantal zorgvragen als de inhoud van de zorgvragen), afstemming met andere welzijnssectoren (CAW, CLB, privésector), maatschappelijke tendensen (bijvoorbeeld vermaatschappelijking van de zorg waardoor er afbouw is van de capaciteit in PZ), ... Bovendien is de diagnose als sturend element voor het beleid op zichzelf beperkt gezien 1) er in de literatuur veel discussie is over de betrouwbaarheid en de validiteit van diagnoses, 2) diagnoses vaak tegelijkertijd naast elkaar voorkomen (comorbiditeit) en 3) eenzelfde diagnose niet altijd eenzelfde aanpak of behandeling vraagt.